Ez, ez dago eszisiorik, lasai, gortu bakarra dago-eta. Larunbatean Apolo eta Peloia joan ziren eskalatzera, eta gaur, igandea, Xabi eta biok. Apoloren kronikea hor daukazue, honen aurretik, eta hemen nirea.
Herenegun hor aritu zitzaidan Apolo tentatzen, uasapetik, larunbatean eskalatzera joateko:
-Apuntatu hax.
Gogor egin nion aurre tentaziori, noski, lana neukala egiteko eta ezin nuela eta… Baina ondoren beste mezu bat bidali zidan, eta hor bai hasi nintzen biguntzen:
-Mutuakin natxiok. Igandean hirekin gustora joango omen huan eskalatzera. Maria tximenea?
Atzo arratsaldean, Xabiren mezua, eta azpian nire erantzuna:
-Eguerdi on, bihar zerbait igoko al degu?
-Lanez lepo nabilek, gogoa bai, baina… esangoiat arratsaldean, zer aurreratzen deten…
Baina erantzun orduko banekien eginahalak eta bi egingo nituela joateko.
19:11n, nik:
-Benga! Maria tximenea?
-Ok, zer ordutan eta non.
Apoloren mezuak, Maria tximenea aipatzen zuenak, oroitzapen asko piztu zizkidan: Atxartera joan nintzen lehen aldian, duela 30 urte pasa, bia horixe egin nuen Rubio zenarekin.
Zazpietan geneukan hitzordua Arranplan, eta puntual etorri zait bila. Atxarterako bidean berritu ditugu aspaldian kontatu gabe geneuzkanak: eskalada, bizitza, eskalada, bizitza, eskalada… Durango aldera ailegatu garenean, Xabiren eskaera:
-Kafea hartu beharko diagu, ba…
-Orain ere gosaldu gabe etorri al haiz?
-Gosalduta bai, baina kaferik hartu gabe.
Ni kopiloto, eta erabakia hartuta zegoen.
Oraindik ohera joateko zeuden batzuen aurrean gelditu da gure kotxea, zakar samar:
-¡Oye! Un bar abierto, para tomar un café…

Abiatu gara berriz, eta ederki ailegatu gara Atxartera. Eguzkiarre izeneko paretara goaz (Labargorri izenarekin ere ezaguna da), eta gerturatzean, errepide-bazterrean geratu eta argazki batzuk atera dizkiogu. Ederra da, barrenalde osoa harrobiak janda baldin badauka ere.

“Mari tximenea” izeneko bia dugu helburu. Paretaren erdialdean hasten da, eta ezkerraldetik gora eginda, trabesia bat egiten du eskuin aldera eta tximenea elegante batekin horkillan bukatzen da. Zailtasunaren aldetik nahikoa egingarria guretzat, baina X. jaunak ez du eskalatu azken 6 urteotan eta niri Atxarteko graduak errespetu handia ematen dit.

Kotxea aparkatu dugu kanteraren ondoan, eta a zer lepoko mina, gora begira!
Aldapan gora egin dugu, eta neuk markatu dut erritmoa, badaezpada ere:
-Ez ziok gauza okerragorik eskalatzen hasi behar eta izerdi-patsetan egotea baino!

Suabe-suabe igo gara, eta paretaren azpian jarri gara. Peloia ez dagoenez, neuk aprobetxatu dut:
-Neu hasiko nauk, probatzeko.
EA konforme.
Jantzi ditugu trasteak eta erabaki dugu motxilarekin igotzea, berriz ere paretaren barrenaldera bueltatu beharrik ez izateko.
Han abiatu naiz, gora, 30 metro gorago ikusten zen bilgunearen bila. Helduleku onak, haitza primerakoa eta bertikala,oso-oso egokia hasteko, berotzen joateko.

Atzetik etorri da Xabi.

Trasteak elkarri pasatu eta txanda. Bilgunetik irtenda, erdi galduta ibili zait mutila, ibilbidearekin ezin asmaturik, eta behar baino mugimendu zailagoak egin ditu; bia asko daude elkarren ondoan, eta batzuetan ez da erraza asmatzea bakoitza nondik doan, nahi gabe ere erraza da beste batean sartzea…

Gure kontsigna garbi dago: “Oso zaila bada, okerreko bidean gauden seinale…”. Iritsi da bilgunera eta atzetik abiatu naiz ni.

Hirugarren sokaldiaren hasiera erraza da, bira batera sartu eta ezkerraldera hartu behar da. Begira zenbat soka ematen didan…

“Hori konfiantza dek”, dixit. Ni ez nago, ba, hain seguru…

Espoloi batean gora egin eta han egin dut bilgunea. Xabi etorri eta trasteak hartuta, han joan da eskuinaldera.

Trabesia polita, helduleku juxtu eta onekin, eta tximenearen barruan sartzen sumatu dut. Hego-haizea dabil, zakar, eta 10 metrora egonagatik, apenas entzuten diodan ahotsa batzuetan. Sartu da tximenean, eta hor ikusi dut hankak zaba-zabal eginda hasieran, gero ezkerrera, gero buelta osoa ematen, gero eskuinaldera…

-Zer habil?
Elegante igo du, eta aspaldian ezer eskalatu gabe egon arren, ez du herdoil handirik gure mutilak, eskalatzeko. “El que la tuvo…”, eta nagusi!

Gora ailegatu eta desagertu egin da, haitzaren beste aldean. Ez dut ikusten, ezta entzuten ere, baina soka jasotzen sumatu dut, eta fuerte tiratzen. Banoa. Nire txanda.
Trabesia ederki egin dut, elegante, baina kosta zait plakatik tximenea barrura sartzea. “La madre…”. Gero, arnasa hartu eta Xabi imitatzen saiatu naiz, hankak zabaltzen, baina nahi baino gehiago kostatu zait, eta hurrengo metroetan ere erdi arrastaka ikusi dut neure burua. Hankak zabalduta, eskuin-ezker pareta lisoan jarrita, eta eskuekin tiratzeko helduleku gutxi… Ahal duguna egin dugu, eta gustura. Halako batean, iritsi naiz gora!

Eskua eman diogu elkarri, eta betiko esaldia esan: “Ez gattuk makalak!”. Earra bia, Xabier, earra!!
Gaur ez dugu zerbezarik, baina bai ura,eta pixka bat edanda, Olondon jatetxean zain daukagun zerbeza hotzaz hitz egin dugu: “Ummmmmmmmmmmmmm”. Aurretik, ordea, jaitsi beharra daukagu; rapela egin, trasteak jaso eta behera.

11:30ean kotxean ginen, bueltan. Olondora joan eta… oraindik itxita! Orduan, Matienan egin dugu geldialdia, kafea hartu dugun leku berean, lau ordu geroago, eta ederra zegoen Radler kaña… Hidratazione!!

Apoloren mezua:
-Kronikea ahaztu gabe!
Egingo ez dugu, ba! Hemen!
Oso gustura ibili nauk hirekin, Xabi, eta sei urte pasa baino lehen joango ahal gara berriz ere eskalatzera… Gu ta gutarrak? 🙂

Atxarten (porelmango), Untzillatx mendiaren hegoaldean, eskaladako sektore pila bat dago. Haietako batek Labarganeta du izena, eta hantxe izan gara goizean Peloia eta biok.

Atzo, zapar ederrak bota zituen, eta gaur goizerako ez neukan errezelo onik; beldur nintzen haitza bustita aurkituko ote genuen. Baina ez da hala izan.

Peloiak jaso nau goizeko zazpietan eta Urkiolako igoeran utzi dugu autoa, Gatzaieta baserriaren ondoko parkingean. Abiatu gara basoan barrena, eta Untzillatxen magalera iritsi garenean, bidezidorra blai zegoen. Bigarren urratsa egiterako, hankak zopa-zopa eginda.

-Mekauelamar, Pelon! Hurrena katiuskakin!

Iritsi gara Labarganeta sektorera, eta haitza lehor-lehor zegoen. Aitzakiarik batere ez. Baina sektoreak beste hormatxo bat du azpian, eta han azaldu gara lehenik. Gero, trepadatxo bat egin behar izan dugu, gure bideen oinera iristeko.

Aste osoan Mutua paliza ematen egon zait, deportiba egin behar dugula, pixka bat gehiago sakatzeko ordua badugula, sextoak ez direla kolpetik horma handietan ateratzen, eskoletan gortu beharra dagoela eta abar. Eta ni, konbentzitzen erraza izanda, ideia horrekin nindoan:

-Gaur gortu in behar diu, Peloi!

-Ni kintotan gustora ibiltzen nauk. Eginoko bide luze horietan eta.

-Hik daukaken plafoiko nibelakin, earki gortuko dek, motel!

Berotzeko, Pontie el casquio (30m, 5c) bidean sartu naiz. Ederki egin dut eta atzetik Peloiak ekin dio. Azken aldian kale dezente eginda zetorren mutila, eta pixka bat urduri hasi bada ere, erraz bukatu du bidea.

Motxila ez neukan ondo-ondoan, eta ez diot argazkirik atera. Une batez, ideia gaiztoa pasatu zait burutik eta gaurkoan eskalatu, gozatu, argazkirik atera ez eta kronikarik ez egiteko eguna zela erabaki dut. Azkenean, letra mordo bat elkartzen amaitu dut.

Esan diot Peloiari 5c horietan ondo baino hobeto ibiltzen garela, eta erosotasun eremu horretatik aurrera egiten hasteko garaia dela. Eta horrelaxe, neure burua animatu nahian Requien (20m, 6a+/b) bidean sartu naiz. Nik neukan gidan (2008an Durangoko Tabira Alpino mendi elkarteak argitaratua) 6a+ eta “mantenido” jartzen du. Horrek esan nahi du bideak, labur samarra izan arren, zailtasun beretsua duela hasieratik amaierara.

Txapatu dut lehen parabolta eta flipatzen hasi naiz. Zer da hau? Azkenean A0-n egin pausoa, hurrengoa txapatu, jaitsi eta berriro ekin diot. Baina ez nion kolorerik ere ikusten.

Eta Peloiak:

-Ikusten al dek? Zer esaten nian nik? Kintotan ibili behar dugula…

Baina ni gaurkoan tematuta nengoen eta eskubian zegoen bidean sartu naiz: Efecto 2000 (25m, 6a+). Plaka dotorea da, Larregirentzako modukoa. Lehen hiru txapak erraz pasatzen dira. Ondoren, plakan sartu eta han hasi dira komeriak. Mutuarekin gogoratu naiz.

-Deportiba egin behar dezue. Behintzat saiatu, sufritu, eta gorputzak ikasi egiten dik. Zaila dala? Txapatik txapara, ahal den bezala. Eta horixe izan da nire estrategia: ‘han dago hurrengo txapa, ea nola iristen naizen’. Pauso finak bezain ederrak egin, eta lortu dut behintzat gora iristea.

Ondoren, Peloia. Soka goitik zuela joan da. Plakan lehen pausoa ongi pasatu du, baina bigarrenean pixka bat eskuinera joan da, eta azkenean, zintzilik geratu da. Baina, ondoren, eskuinerago hartuta, ederki pasatu du.

-Ikusten al dek, Pelon? Gortu dek goan ere!

Badauka meritua, plafoian oinak horrela erabiltzen ezin baita ikasi. Ez nik dakidala behintzat. Bigarren bide honetan ere motxila ez neukan ondoan (lehen baino urrunago neukan) eta argazkirik atera ez dudanez, gero eta seguruago nengoen gaur ez nuela kronikarik egingo. Baina, hemen nabil.

Artean ondo egoten zen Labarganetan, itzaletan geunden eta. Bakar-bakarrik egon gara, gainera. Ahots batzuk entzun ditugu, baina haiek Koberretape izeneko sektorean ibili dira.

Hirugarren bideari ekin diot: Golpe en el escroto (30m, 5c). Ederki egin dut, eta atzetik, Peloiak egin du, baina deprimero, aurretik joanda. Oraingoan, atera dizkiot argazki batzuk, kolpetik kronika egiteko gogoa/nahia/beharra/obligazioa sentitzen banuen ere.

Hementxe.

A uan:

A peitx:

A gromenauer:

Bideo bat ere bai, nola edo halakoa.

Gaurkoan ere Waliñori pozik egoteko arrazoiak eman dizkiogu. Harrigarria bada ere, gaur puntu.eus-eko kamisetarekin joan naiz eta Peloia ere bai. Beste batean Larregirekin pasatu zitzaidan gauza bera. Aurten seguru jesukriston kamiseta emango digula. Aupa, Wali, ez haiz makala! (Uste dut Mutuak ere beharko duela bat).

Peloia (puntu.eus-eko modelo ere izan zitekeen) posatzen. Posets ez da ikusten baina beste mendi eder batzuk bai.

Hemen, atzean Gorbeia duela.

Eta hemen Mugarra.

Artean ez zen berandu eta zalantzan egon gara beste bide bat egin edo Zumaiara itzuli. Nik 6a bat probatu nahi nuen eta Peloiak kinto bat. Baina kintoa pixka bat aparte zegoen eta azkenean autora bueltatu gara.

Frontoian hidratazio pixka bat, eta etxera.

Uste dut aurten Atxarteri zuku pixka bat atera behar diogula. Ea hurrengo astean batzar orokor bat egiten dugun. Sponsorren batek ordainduko digu bazkaria.

Bien bitartean… Gortu!

Atxarten dago Untzillatx mendia (941 m). Mendebaldean Mugarra eta ekialdean Alluitz menditik Anbotora arteko kresta ederra.

Atzo egun mugitu samarra izan genuen, eta gaur goizerako ez neukan plan argirik. Atxartek boleto asko zituen. Gaztetan trenez joaten ginen Durangoraino ostiral arratsalde edo gau partean, eta handik oinez joaten ginen Atxarteraino. Eta hantxe pasatzen genuen asteburua. Igande arratsaldean berriro Durangoraino oinez joan, motxila handia bizkarrean hartuta, eta Zumaiara. Hura bai zela bizimodua!

Goizeko zazpiretan, Larregi nire bila etorri denean, motxilaz eta sokaz gain, krokis piloa neukan esku artean: Aritxulegikoak, Kopakarrikoak, Atxarteko Untzillatxeko hegoaldekoak… Eta azken hori erabili dugu azkenean.

Zumaiatik atera eta Urkiolarako bidean dagoen Gatzaieta baserriaren ondoko parkingean utzi dugu autoa. Fresko zegoen artean.

Elegante azaldu zaigu Untzillatx mendia. Harria, harria eta harria. Harri piloa dauka mendi horrek, Atxarteko harrobiek haginkada ederrak eman dizkioten arren.

Duela hamar bat urtetik hona edo, bide mordoa zabaldu dute Untzillatxen hegoaldean. Sektore asko daude, eta liburuxka bat ere atera zuten 2008an, eta huraxe erabili dugu gaur. Hemen ere ikus daitezke krokisak. Lan galanta egin dute Durango aldeko hauek.

Lehen ere eskalatu genuen Elosuko harrobia izeneko sektorean, baina urteak ez dira alferrik pasatzen, eta bertako eskalada gida egin zutenetik bide berriak ere zabaldu dituzte.

Kontua da krokisean agertzen ziren bideak baino gehiago zeudela horman. Eta, jakina, ez dugu lehenengoan asmatu.

Hasteko, Landatu pague… (5c, 28m) bidean sartu gara (gure ustez).

Larregik ekin dio.

Halako batean, desplometxo batekin topo egin du, eta krokisa begiratzeko eskatu dit. Azkenean, ezkerreko aldera jo du eta egin nahi genuen bidearen bilgunera iritsi da. Gaurkoan, Peloiak kale egin digu. Aurreko astean guardia, aste honetan mendira… Gero astegun burutxuritan tximuarekin egon behar, edo plafoian, tximinoarena egiten.

Ondoren, nik egin dut bide bera, eta bigarren saiakeran asmatu dugun nahi genuen bidea egiten.

Hurrengo urratsa argi eduki du Larregik:

-Oroimen deika ari zikak!

Lehendik ere ezagutzen genuen bide hori, baina, berriro ere, gaizki sartu gara. Larregiri esan diot nondik joan behar zuen, baina memoriak huts egin dit, beste behin ere. Ezkerreragoko bide berri batera bidali dut, baina gero bueltatu da egin nahi genuen bidera: Oroimen (6a, 45m). Ederra.

Bilgunera iristen ari zela, soka bat ikusi dugu goitik behera jaisten. Laster azaldu da sokaren jabea ere, goiko bilgunean. Bakarrik etorri da. Goitik rapelatu eta top-ropean eskalatzen egon da gri-griarekin. Mutil jatorra. Eskertzen da horrelako jendean mendian.

Atzetik ni.

Hiru bide egin ondoren, eguzkia sartu da, jendea iristen hasi da, eta Untzillatx mendiaren gailurrera igotzea pentsatu dugu. Izan ere, hainbeste aldiz egon gara Atxarten, eta ez genuen Untzillatxen gailurra ezagutzen. Pozgarria izan da, behingoagatik, gu baino jende helduagoa (zaharragoa) ikustea.

Traste guztiak jaso eta gorantz abiatu gara.

Egia esanda, harrituta geratu naiz lekuarekin. Ederra, inpresionantea, jesukristoren plakak, garbi-garbiak, txorrerak, desplomeak, karehaitzaren kolore gris ilun hori…

Merezi izan du goranzko ahalegin horrek. Ez da Peloia gaur gailurra egin duen bakarra. Guk ere egin dugu bat, aspaldiko partez.

Bagoaz gorantz.

Haitzaren itxurarekin, formarekin eta abarrekin aluzinatzen egon naiz.

Gainera, Untzillatxeko igoera guztian eskalatzeko bide pila bat dago. Gehienak gogorregiak guretzat. Baina harrigarri politak.

Uste baino luzeagoa izan da igoera.

Mendia hegoaldetik mendebalderantz igotzen da.

Gora iristen.

Iparraldera, Durango, Urdaibai…

Gailurreko buzoian, bi txartel zeuden. Jaso egin ditut. Pentsatzen dut dagozkien klubera bidali beharko direla kartaz, garai batean egiten zen bezala. Baten batek baldin badaki, jakinarazi mesedez.

Hemen gaude biok, jator-jator, atzean Mugarra daukagula.

Eta hemen, kronista sufritua (zenbat lan ematen duen honek).

Atentzioa eman digu tontorra baino metro gutxi batzuk beherago ikusi dugunak. Lasarteko gizon batek pago bat (edo akaso gehiago) landatu du, eta kurioso-kurioso ari zen pagoari itxitura egiten, animaliek ez jateko, edo gure moduko animaliaren batek ez zapaltzeko.

Zerbezatxo bana edan (ez dakizue ze ondo sartzen den han goian), barritaren bat jan eta behera. Gatzaietan, autoa bero baino beroago zegoen. Baina Urkiolan gora zihoazten txirrindulariak, haiek bai zeukatela beroa! Izango zen han probaren bat edo, jesukristoren txirrindulari pila zebilen eta Urkiolan gora, bakoitza bere dortsalarekin.

Mañariaren ere jendetza zebilen. Bazegoen festaren bat edo.

Zumaiara etorri, frotoian zintzurra busti eta hortxe bukatu dugu gaurkoa.

Gortu!