Berta

Larunbatean, hilak 23, Eginon izan ginen Peloia, Mutua eta hirurok, batera eta bestera ibili ondoren.

Hasierako asmoa Berta egitea zen, Peloiak eta  biok malloia berreskuratzeko plana egin genuen eta. Baina, ostiral arratsaldean ezusteko bat agertu zitzaigun WatsAppean. Mutuaren mezua:

-Ze! Nik libre dakatenian ez al da eskalatzen!

Frontoian Mutuarekin eseri eta berehala berotu zidan belarria:

-Bihar Herri baten sustraiak egingo diagu, ezta? Bi haitz horietan hasi beharra ziok!

-Neri berdin zaidak. Peloia konbentzitzen badek, hortxe sartuko gaituk.

Eta Peloiaren erantzuna, WatsAppean:

-Goan ere jan al dik burua?

Irurtzungo Haitz Txikian eskalatzeko asmoa genuenez, goizko zazpietan irtetea pentsatu genuen; normalean baino ordu erdi beranduago, alegia.

Etorri zen Peloia Puntanuetara, Mutua eta biok jaso eta Irurtzunerako bidea hartu genuen. Mutuak bidean lo kuluxka egiteko aprobetxatu zuen, beharra izango zuen eta.

Irurtzunera iritsi (Pagozelain geratu gabe), autoa utzi eta ezusteko ederra hartu genuen.

Irailaren 15era arte eskalatzea debeketuta dagoela dioen txartel pare bat ikusi genituen. Hemen ere agertzen da.

Mutuak berehala erreakzionatu zuen:

-Hemen debekatuta baziok, han sartuko gaituk (Haitz Handira seinalatuz).

-Gora gu ta gutarrak, ezta? -Peloiak eta biok- Ezta pentsatu ere! Goazen Eginora, Bertan malloia zain zeukeagu eta.

Eta halaxe, Eginorantz abiatu ginen autoan, bi aste lehenago utzitako malloiaren bila. Oraingoan, gu iristerako, betiko “parkina” ia erabat beteta zegoen. Egia esan lau edo bost auto baino ez dira sartzen, elizaren atzealde horretan.

 

Abiatu ginen, inoiz baino beranduago, eta arazorik gabe iritsi ginen Bertaren oinarrira. Hurrengo kontua bakoitzak zer luze egin erabakitzea zen.

Ez naiz gogoratzen zer zozketa klase egin genuen, baina hau izan zen ondorioa:

Mutuak lehen bi luzeak; nik, hirugarrena eta laugarrena, eta Peloiak, azken biak.

Ekin zion Mutuak lehen luzeari, bilgunera iritsi zen, eta abisua eman ondoren, Peloia eta biok abiatu ginen, ordena horretan.

Biok iritsi ginenean, bigarren luzeari ekin zion Mutuak.

Argazki xelebrea da, bai. Konturatu naiz. Baina ez nion besterik atera eta horrekin konformatu behar.

Hirurok bigarren luzearen amaierako bilgunean geundenean, bi soketako bat askatu zuen, niri eman, eta han joan nintzen ni ere.

Hirugarren eta laugarren luzea ederrak dira, eta biek daukate “pausotxoren” bat.

Hemen hirugarren luzean. Malloiaren arrastorik ere ez!

Eta hemen laugarrenean.

Laugarren luzea amaitzen den lekuan, Udaberri egiten ari zen bikote bat agurtu, eta beheko biei hasteko agindu nien. Ederki etorri ziren biak, eta luzean izandako gorabeherei buruz hitz egiten ari ginen artean, sokak jaso, oinak zapatiletan hartu eta hurrengo zatiaren hasierara oinez abiatu ginen.

Udaberri ederra joan zaigunez, izugarrizko landaredia zegoen eta kosta zitzaigun pixka bat lekua aurkitzea.

Peloiaren txanda zen. Ekin zionean, hauxe bota zidan Mutuak:

-Ikusten al dituk elkarrengandik nahiko hurre dauden bi txapa horiek?

-Bai -nik, tonto-tonto.

-Ba, azkena bide hau egin genuenean, A0 egin huan hor!

-Hi bai akordatu! -nik.

Bideoan ikus daiteke, aurrekoan garbi pasatu ez nuen kruxa. Peloia ekinean, Mutua aginduak ematen, eta ni, grabatzen.

Atzetik ni abiatu nintzen, eta pausoa nola egin behar nuen ikusita, txukun pasatu nuela esatera ausartuko nintzateke. Mutuari are gutxiago kostatu zitzaion.

Seigarren eta azken luzearen hasieran, eztabaida:

-Eskubitik dek! -nik.

-Ezkerretik dek! -Mutuak.

Horrelakoetan, normalean, huts egiten dut, eta horixe gertatu zitzaidan larunbatean ere. Eskerrak Peloia ezkerretik abiatu zen, Mutuari kasu eginda.

Bidea amaitu genuenean, normalean baino beranduago zen, eta normalean baino bero handiagoa egiten zuen. Hala ere giro ederra, brisa iristen zitzaigunean.

Eginora iristerako ordu bat eta erdia zen, eta handik ordubetera frontonean geunden, merezitako garagardoa dastatzen.

Badakit hurrengo egunean Larregi eta Manex ere zerbaitetan aritu zirela. Ea berriren bat jasotzen dugun.

Bitartean….

Gortu!

Irrintzi

Gaur, ekainak 19, Aiztondon egon gara Peloia eta biok. Arratsaldeko 5etan bukatu du gaurko lana, eta Zarauzko Itxas Mendi auzoan. Hantxe jaso dut eta Uharte-Arakil aldera abiatu gara.

Giro eskasa gure inguru honetan, baina askoz ere hobea Lekunberritik aurrera.

Gortuko bi gazteok jo ta fuego gabiltza azkenaldian. Bueno, jardun baino gehiago, jardun nahian. Baina eguraldia kontra izaten dugu normalean.

Beste bi zaharrak Gortutik bota ezinik gabiltzanez, gaur bidean pentsatu dugu zatiketa egin beharko dugula, eta gure kontura jardun behar dugula. Ikusiko dugu.

Iritsi gara seiak jota hormaren azpira. Peloiak motxila handia hartu du bizkarrean, materialarekin eta bi sokekin. Nik, berriz, nire atakeko motxila txikia.

-Gidaria eta bezeroa ematen diagu, Peloi! -egin diot burla.

-Eskerrak hurbilketa ez den oso luzea!

Eta, halaxe, berehala iritsi gara hormaren azpira. Bero zegoen, eta bi bikote eskalatzen hasteko prest zeuden. Zer bide hartu dituzten ikusi zain geratu gara, besteetako bat aukeratzeko. Bikote bat Esto si es Chamonix bidean sartu da, eta bestea, Clásica Sur bidean.

Panorama ikusita, Irrintzi bidea aukeratu dugu.

-Hi hasiko haiz edo ni neu? -galdetu diot Peloiari.

-Ni hasiko nauk -animatu da Peloia.

Lehen luzea oso erraza da, eta gustura egin du Peloiak. Betiko esaldia:

-Horrelako 30 luze behar dizkiagu! Biba konforta!

Peloiak motxila handia behean utzi du, baina nik nere motxila txikia bizkarrean eraman dut, ura behintzat eskura izateko.

Bigarren luzea. Nire txanda. Ezagutzen nuen bidea lehendik (duela dozena bat urte edo eginda), eta banekien plakako pauso finak dituela luzeak. Gainera, eguzkitan haitzaren itsasgarritasuna ez da hain ona izaten, eta sufritzen ikusi dut nire burua. Bai sufritu ere. Luzearen azken parabolta txapatu gabe eskuinetik “ihes” eginda iritsi naiz bilgunera. Eskerrak arte eder baten itzalpean dagoela. Izerditan blai: beroa, nerbioak… Ura edan eta Peloiari igotzeko agindu diot.

Hari ere kostatu zaio, baina ederki iritsi da bilgunera.

-Hurrengo luzea nondik deu? -galdetu dit.

-Hiru bide zeudek: ezkerrekoa, Clásica sur; erdikoa, Irrintzi; eta eskuinekoa, Fliparax.

Beraz, erditik jo du, txintxo-txintxo. Bilgunean esan duen moduan, asko igartzen da horman aurten ordu gutxi pasatu ditugula. Konfiantzaz eta  nahiko flojo gabiltza.

-Larunbatian berriro ere gortzea jun behar diu, e! -bota dit.

-Atxartera, lehen ere han ederki ikasi genuen eta! -jarraitu du.

Hirugarren luze horren bukaeran, iruditzen ari zitzaidan Fliparax bidearen aldera jo nahi zuela, eta ezkerretik joateko esan diot.

Iritsi da bilgunera, eta joan naiz ni ere. Luze hau askoz ere hobeto igo dut, baina burua hurrengo luzean neukan eta ez nengoen batere lasai.

Bilgunera iritsi naizenean, esan dit luzearen bukaera eskuineko pitzaduratik egin behar dela, nik egin dudan moduan, eta ez ezkerretik, nik Peloiari agindutako moduan.

Urduri nengoen. Luzeari ekiteko beldurrez.

-Ingo al dek hik, Pelon? Eske no me encuentro… -esan diot.

Hastera zihoanean, berriz:

-Ze ostia! Gortu in behar diu! Ingo diat nik, gaizki bada ere.

Eta abiatu naiz. Eta eskerrak. Luze horretan gozatu dut gehiena. Pitzadura eder batetik hasten da. Gozada hutsa. Plaka bat pasatu ondoren, inurritegi bat zapaldu dut eskuineko eskuarekin, eta inurriak besoan gora etortzen hasi dira.

Laster alde egin dut handik.

Bilgunera iritsi naizenean, pozik zoratzen nengoen. “Eskerrak gortu degun” esaten nion nere buruari. Gauza ederra da, niretzat behintzat, astegun batean horrelako aukera izatea.

Prestatu dut bilgunea, eta hasi da Peloia ere gorantz.

Giro mundiala zegoen, baina mendebaldean lainotuago ikusten zen.

“Bideo” bat:

Luzea bukatzen.

Rapela prestatu eta bigarren bilguneraino jaitsi gara, bi sokak elkartuta. Handik beste rapel bat, eta lurreraino. Barritatxoa jan, trasteak jaso eta poz-pozik autora.

Autora iritsi garenean, Peloia konturatu da beste auto baten kristal hautsi bat zegoela, justu gure autoaren ondoan. Han bertan hautsitakoa, beraz.

-Hemen ere lapurretan ibiltzen al dira?

-Fiatu hadi!

Eta horrela joan da gure gaurko kontua. Larunbatean, Berta egitera, malloia errekuperatzera.

Gortu!

Eguraldia ez dago gure esku

Gaur goizean, Eginon izan gara Peloia eta biok. Goizeko sei terditan jaso dut Larretxon (pixka bat beranduago, baina Larregi ez zegoenez ez da ezer gertatzen).

Eguraldi ederra zegoen, zoragarria. Tunela pasatuta Araban sartu garenean:

-Joño! Behe lainorik ez! Hau berria dek!- Peloiak.

Eginotik Nafarroa alderantz, berriz, pixka bat zatarxeagoa zegoen, baina giro ederra.

14º Eginon, baina, hala ere, kamiseta hutsean abiatu gara, lehenengo aldapan berotuko ginela jakinda. Iritsi gara Berta bidearen hasierara, han zegoen kaka piloa harri batekin kendu, eta eskalatzeko trasteak janzteari ekin diogu.

Eltxoak ere eraman ditugu gaur. Gure atzetik etorri dira hormaren oineraino. Eta gero ere, gurekin jarraitu dute, itzal baten moduan. Larregi eta biok 1985ean Tozal del Malloko Ravier bidea egin genuenekoa etorri zait gogora. Han ere, bilgunera iritsi eta pixka batera, gure eltxo hodeia iristen zen atzetik.

Itzul gaitzenen gaurkora.

Peloia mallatuta zegoen: ezkerreko besoa urratuta, aurpegiaren ezkerreko aldea ere bai, bizkarra…

-Goan ere eskalatzea jun gabe mina hartuta! Ze ibili haiz?

-Sekreto, sekretito.

-Eta gortzeko asunto hau, nola ingo yu, Peloi?

-Lehengo igandian ni hasi nitxuan, ba gaur hasi hadi heu!

Eta, horrelaxe, nik ekin diot lehen luzeari. 8ak eta 8 minutu erlojuak orduantxe. Bidea 6 luzekoa da, eta horietatik 3 luze 5c mailakoak. Banuen urduritasun pixka bat bart arratsean, baina lasai ekin diot, hala ere. Lasai, baina baldar xamar. Lehen luzea izaten da, normalean, deserosoena.

Iritsi naiz bilgunera, soka jaso, abisua eman, eta han agertu da Peloia. Mallatuta egon arren, ondo ibili da, eta berehala ekin dio bigarren luzeari.

Eguraldi ona, haizerik ez, eguzkirik ere ez (Berta bidean goizez ez du eguzkiak jotzen), eta gustura ari ginen tirriki-tarraka.

Artean zerua ez zegoen oso ilun, edo ez diogu erreparatu.

Eltxoek, bai, eltxoek han jarraitzen zuten, kaka ematen.

Bidean, harri sueltoak pilatuta erlaitzetan, belarra izugarri luze… Aspaldi inor pasatu gabe. Normala da, aurten daukagun giroarekin.

Iritsi naiz bigarren bilgunera, trasteak hartu, eta hirugarrenari ekin diot.

-Goan hasten dek ona, Pelon!

Abiatu naiz. Lehen bi txapak txapatu, eta zailtasunak hasten diren lekura iritsi naiz.

-Aurreko batian Mutuak eta hik eskubiko heldulekua erabili gabe egin zenuten pausoa -esan diot Peloiari.

Baina, nik gogoan nuen non dagoen eskuineko helduleku hori, eta aise egin dut pausoa. Lasaitua hartu du Peloiak. Pixka bat harrituta ere geratu da, purrusta espero zuen eta.

Txapatu eta martxan jarri orduko, Peloiari iruditu zaio eltxoak atakatzen hasi zaizkiola. Baina, ez:

-Ostia, Apolo, euria!

Nik, behingoatik, Larregiren posea hartu dut, eta pentsatu dut berehala pasatuko zela.

-Bilguneraino joango nauk, ez? (Malloia ez uzteagatik).

-Ez, ez. Dana bustitzen ari dek. Hobeto dek malloia utzi eta bertatik jaitsi!

-Susordene!

Eta, horrelaxe, malloia arnesetik kendu, paraboltaren txapan sartu, eta Peloiak bigarren bilgunera jaitsi nau. Handik, lehen bilgunera jaitsi nau, eta, ondoren, nik bigarren bilgunetik lehenengora jaitsi dut Peloia.

-Goain nola ingu yu? -Peloiak- Hik Trea ez dek ekarri, ezta?

-Ez. Baina, igual dek. Nik hi deskolgatuko haut, eta, gero, rapelean jaitsiko nauk hiru tukanakin.

Izan ere, lehen luzea luzeagoa da eta ezin genuen elkar deskolgatu, soka ez litzatatkeelako lurreraino iritsiko.

Jaitsi gara, eta horma blai zegoela ikusi dugu.

-Geratu dik! Hau segituan lehortuko dek!

-Ta goan ze in behar diau, berriz hasi?

Eta horretan ari ginela, berriro ere euria. Gutxi, baina euria.

Beherako bidea hartu dugu.

-Hemendik jaitsi al gara inoiz?

-Ez, hemendik igo egiten gaituk.

Harritza bukatu eta basoa hasten den lekuan:

-Aibadios, Peloi! Hor jendia ziok!

Lau mutil zeuden, gu baino zaharragoak, itxuraz. Gu baino gazteagoak ez behintzat. Poz berezia hartzen dut horrelakoetan, oraindik ibilbide pixka bat geratzen zaigula pentsatu nahian.

Han bota digu batek majo-majo:

-Al que madruga se le jode el dia!

Kuatroporkuatruakin ez zeuden ba!

-Holako bat erosi behar diat nik -Peloiak.

Izan ere, askotan aipatzen dugun kontua da zer izango litzatekeen horrelako traste batean ia hormaraino bertaraino joatea.

Haiek ere, etsita, kuatro por kuatroan sartu, eta beherako bidea hartu dute. Guk behintzat ia bide erdia eskalatu dugu, eta gustura. Haien bidea jarraitu dugu.

-A, joño, hemendik beste Cujoren paretik pasatuko gaituk -Peloiak.

Hara iritsi garenean, esan diot argazki bat aterako niola Cujori.

Ba argazkian ikusten den soka hori etenda dago. Cujo zaunka hasi zaigu amorru betean, eta soka eten du. Eskerrak hesia dagoen.

Bidean aurrera jarraitu dugu eta hesia amaitzen den parean txakur bat atera zaigu. Hura sustoa. Cujo zela uste genuen, baina ez. Hura ez zegoen gure aurka.

Baina, berehala erreakzionatu dugu:

-Hi, honek irten badik, Cujok ere aukera izango dit, ezta?

Eta, besterik gabe, saltaka abiatu gara Eginorantz.

Zumaiara iritsi garenean, frontonean zerbeza bana hartu dugu eta Ibanek lanperna batzuk atera dizkigu. Hau bai esponsorra!

Gaur gortu dugu, baina ez gara erabat asetu. Hau osatu beharra dago.

Aurreko astean

Aurreko igandean ere Eginon izan ginen, Peloia, Lope eta hirurok. Susi bidea egin genuen. Lehen hiru luzeak Peloiak egin zituen buruan, eta azken hirurak, nik. Lope, berriz, ondo eta gustura. Hala esan zuen behintzat.

 

Gortu!