2019. urtea ere joan zaigu, baina nik pare bat kronika neuzkan egiteko, eta hemen dituzue halako batean.

Kobazuloak

Udazkenean euri dezente egin du, eta ez dugu eskalatzeko aukera handirik izan. Baina Peasok ekarri zigun konponbidea. Kobazuloan sartzea proposatu zigun, eta Peloiak eta biok baietz erantzun genion, inolako zalantzarik gabe.

Hala, abenduaren 21ean, Lastur aldera abiatu ginen Peasoren lingotean. Kaskoa, zikintzeko moduko arropa, katiuskak, frontala… Material xelebrea ohituta gaudenerako.

Lehenik eta behin, Lasturreko bidegurutzea eskuinean utzi eta aurrera jarraitu genuen. Harrobia pasatu ondoren, lingotea aparkatu genuen baserri bat baino pixka bat lehenago (uste dut Ugarte berri dela baserriaren izena.

Katiuskak eta arnesa jantzi, eta kaskoa buruan jarrita, haitzuloaren sarrerara abiatu ginen.

Espedizio-burua kobazuloaren sarreran.

Sartu ginen barrura eta hantxe hasi zen gure gozamena. Begiratu batera, begiratu bestera, eta aho zabalik geratzen ginen. Sartu eta ezkerrerantz jo genuen, gero eta estuagoa zen tunel moduko batean barrena. Amaieran, hamar metroko rapel bat dago, eta soka bilgunetik pasatzen ari ginela, norbaitek kristoren puzkerra bota zuen.

Formazio bitxiak ikusten dira horrelako lekuetan.

-Kabendio! Kabroia! Hemen harrapatuta gatxibek!

Joan zen behintzat usaina, eta rapelatzen hasi ginen: lehenik Peaso, atzetik Peloia, eta azkenik, ni. Soka jaso eta pixka bat aurrerago errepidera atera ginen. Laburra bezain ederra izan zen.

Autoa hartu eta Itziarrera abiatu ginen. Poligonoaren gaineraino joan eta beherantz jarraitu genuen, bidegurutze batera iritsi arte (azken zatia zementuzko pista batean barrena egin genuen). Han, lingotea utzi eta katiuskak jantzi genituen berriro ere. Peloiak ez, ez zeuzkan eta.

Autoaren atzetik eskuinera hartu eta bigarren kobazulora abiatu ginen: Aixa kobazulora.

Kobazuloaren sarrera ikusgarria da, badirudi Costa Rican edo zaudela. Argazki hau kobazulotik irtetean atera zuen Peloiak.

Aixa kobazuloa ikaragarria da. Sartu ondoren, behera egin genituen ez dakit zenbat metro. Labirinto hutsa da, oraintxe pasabide estuak, gero galeria izugarriak. Lurrean arrastaka ere ibili behar izan genuen zenbait pasabidetan.

Zulo estu batetik pasatu behar zenean, Peloiak pentsatzen zuen: “Peaso kabitu bada, ni ere pasatuko nauk”. Eta nik ere pentsatzen nuen, Peloia kabitzen bazen ni ere pasatuko nintzela nola edo hala.

Hemen zulo estu batetik irteten.

Behera, pasabide estuetan barrena.

Galeria batera iristean, zulo batetik sartzen ginen eta berriro galeria berera iristen ginen. Arrastaka, kabitu ezinik eta arnasestuka ere bai askotan. Nik paliza dezentea hartu nuen behintzat.

Barren-barrenean, leku ikusgarriak daude.

Eta leku batean, estalaktita eta estalagmita izugarri bana, elkarri musu emateko prestatzen hasita daude. Mila urtetik behin 5 edo 10 cm hazten direla kontuan hartuta, berriro joaten garenean ere ez dugu alderik somatuko.

Pixka bat aurrerago, metro erdiko zabalerako pitzadura baten ertzean eseri ginen, hankak zintzilik genituela. Argiak itzali eta hantxe egon ginen isiltasun osoan. Argia piztutakoan gauza bera pentsatu genuen hirurok:

-Hemendik ez haiz ateratzen argirik gabe, ni pa dios!

-Gainera, ez ziok koberturarik. Hemen galtzen bahaiz, teleberrin agertuko haiz fijo! -bota zigun Peasok.

Egia esanda, argiarekin ere, ez dakit handik ateratzen jakingo genuen Peloiak eta biok, Peaso egongo ez balitz.

Lur azpian bukatuko duzue. Horixe zen Baldin badaren disko baten izenburua. Eta hala amaitu genuen guk ere, lur azpian. Orain alternatiba ederra daukagu, hormak bustita daudenerako. Mila esker, Peaso! Kostako zaik orain gutaz libratzea.

Berriro ere gorako bidea hartu eta lehen eginda atera nintzen kobazulotik (goragoko argazki bateko postura benetakoa da). Jefea ere nekatuta atera zela esango nuke.

Gorputza bere onera ekarri beharra zegoenez, autoa hartu eta Zumaiara bueltatu ginen, pixka bat hidratatu eta txistorra probatzera.

Hau errepikatu beharra dago!

Egino

Urtea amaitu baino lehen, bageneukan erronka bat Peloiak eta biok: Larregirekin eskalatzea. Ez digu aukera handirik eman urtean zehar, baina azkenean, hilaren 24an Eginora joateko hitzordua lortu genuen.

Aukeratutako bidea Iturrimurri zen. Urte batzuk joan dira azkena egin genuenetik.

Goizean goiz aterata, ilunpetan iritsi ginen Eginora.

Larregi berehala atakean:

-Eliza aurrean utzi behar al dek kotxia? Zertarako dakak kuatro por kuatroa?

Abiatu ginen gure bidearen oinera, baina uste baino gehiago kostatu zitzaigun bidea aurkitzea. Basotik atera arte, ondo gindoazen.

Ondoren hasi ziren kontuak.

Bat hemendik.

Beste bat handik.

Eta ni beste alde batetik. Batek ezkerrerago behar zuela, beste batek eskuinerago…

Azkenean iritsi nintzen bidearen hasierara. Eta ardi galduek ere aukitu zuten bidea.

Badator Peloia.

Larregi ere iritsi zenean, Peloiari bi sokak eman eta aurretik bidali genuen. Bide osoa aurretik egiten utzi genion, gainera. Ez dut uste kexa handirik izango duenik. Hemen, hasteko prest.

Hasi orduko:

-Harria! -oihukatu zuen Peloiak, eta kortxo baten tamainako harri koskor bat erori zen.

Geroago, harri handiago bat bota zuen, abisatu gabe, ez zen konturatu eta.

Eta orduan Larregik:

-Hau blokian jarriko diat!

Egin zuen Peloiak lehen luzea, eta ni abiatu nintzen ondoren, eta Larregi, atzetik.

Bigarren luzean hasi zen ikuskizuna. Peloia eskalatzen, Larregi kantuan eta ni aseguratzen, barreari eutsi ezinik. O pelon, pelon, pelon blues…

Peloiak luzea amaitu zuenean, berriro ere ni abiatu nintzen bigarrena eta Larregi atzetik.

Bigarren luzearen amaierako bilgunean.

Eta hirugarren luzearen hasieran.

Guztira lau luze eginda, bidea amaitu eta bostekoa eman genion elkarri.

Bukatzen.

Ondoren, abenduaren 24 zenez eta Inda-mendira joaterik izan ez genuenez, gure aletxoa jartzea erabaki genuen. Eta hemen dago, berandu bada ere.

Atzean Ori mendia ikusten zen elurtuta, baina adartxoek ez dute ikusten uzten.

Beherako bidea aurkitzeak ere lanak eman zizkigun. Marka gorriak dauden arren, hasieran despistatuz gero, ez da erraza izaten elorrien marketatik libratzea. Behin arrastoan sartuta, jaistea bakarrik geratzen zen.

Autora iritsi, eta bueltan, Arrasaten geldialdia egin genuen, gasolina hartzeko. Ederki ikusten da handik Anbotoren ekialdeko aurpegia. Han daukagu Mari Urrika zain.

Gortu!

Larunbatean, mugarrien bira egin genuen. Zenbakiei buruz eta ez dizuet gauza handirik kontatuko, ez nuen apunterik hartu eta. Ez zenbat hasi ginen, ez zenbat iritsi ginen. Esan behar da, hala ere, taldea ataka batetik pasatzen zen bakoitzean, saiatzen nintzela zenbatzen zenbat ginen. Baina normalean ez nuen lortzen.

Kronikea idazteko eta kronikea idazteko… Larregiren pelmada, eta horretantxe jarri naiz. Gogo handirik gabe, egia esan. Gainera, atzo Baleiken berria ikusi nuenean, pentsatu nuen: “Bapo nauk. Libratu nauk kronikarik egin gabe oraingoan ere”. Baina laster zapuztu dit Ametsa Larregik.

Atera ginen, puntual samar, eta berehala iritsi ginen Algorrira. Ordurako baten batek galdetu zuen:

-Asko falta da?

-Media hora! -beste batek.

Mugarriz mugarri ibiltzeko, kantu-hankarik gabe joan ginen, noski. Hala ere, bazeuden pausu zailxeagoak, krux esaten diegun horietakoak.

Lehenengoa: Algorriko buelta busti gabe hartzea. Ez da zaila, baina labaindu eta hanka uretan sartzea ere ez da batere zaila. Pare batek edo hiruk probatu zuten.

Bero zegoen eta ez zetorren gaizki freskatu bat.

Algorriko kruxera iristen.

Algorriko harraldean aurrera Baratza zaharretara gindoazela, ez genuen argi ikusten Palankamugarri bistan egongo zen edo ez. Baina hantxe zegoen, txintxo-txintxo, lapazorriz estalita.

Palankamugarritik berehala iristen da Baratza zaharretara. Gaur egun Motxo entzun izan diot bati baino gehiagori. Xelebrea iruditzen zait. Autoarekin zuhaitza jo genuen lekuari gure izena jarri beharko genioke orduan, ezta?

Baratza zaharretatik gora, aldapa latza eta jendea izerditan. Bista ederra bai behintzat!

Iritsi ginen goiko atsedenlekura, eta handik Pikoteko zulorantz jo genuen.

Eta handik, Pikote pasatu eta Andika goikoaren eta behekoaren arteko mugarrira. Andika behekoaren atzeko mugarria ez genuen bisitatu, txarrantxak bidea ixten zuelako. Hemen Larregi Andika goikoaren atzeko aldean dagoen mugarrian azalpenak ematen.

Handik, Jadarreko zulorantz.

Bero handia egiten zuen, baina gainetara ateratzen ginenean, kamiseta azkar lehortzen zen hego haize bortitzarekin.

Zulora iristen.

Jadarreren atzeko mugarria ikusi eta azalpenak entzun ondoren, Endañetarantz abiatu ginen. Ni atakak ixtera geratzen nintzen normalean, eta elkarren ondoko bi ataka nahiko gertu zeuden bakoitzean, nire “lagunak” niri deika hasten ziren berehala: “Aber, Apolo! Ate hori!” Ataka batekin amaitu baino lehen, hurrengoan egon nedila nahi zuten gizagaixoek.

Endañeta baserritik behera ere bista ederrak.

Ordurako gosea sentitzen ere hasita geunden. Bagenekien San Lorenten hamaiketakoa tokatzen zela, eta ordurako hamaikak pasata zeuden.

Aldapa igo ondoren, Azkoin zaharraren atzetik Zumaiara begira.

Iritsi ginen halako batean San Lorentera. Orduan hasi zen gure festa txikia. Ez dakit sinestuko didazuen, baina ez daukat hamaiketakoaren argazkirik.

Gustura egon ginen jan eta edaten, baina denbora nahi baino lehenago joan zitzaigun eta azkenean ia ihesika atera ginen.

Agotera jaitsi, Ibañarrietara igo eta bagindoazen bidean aurrera. Tripa beteta, baina ahoa lehor samar.

Oikia ezkerretara utzi eta errepidera iritsi ginen, lehen Guascor zen enpresaren alde batetik (gaur egun Siemens dela uste dut). Errepidetik Muniosororaino jarraitu genuen, eta handik Artzain baserri aldera jo genuen, Zumaiako txoko politenetan barrena.

Basoan barrena errekazulo batetik hasi eta ezkerraldera segi genuen. Bidetik pixka bat aparte, errekazuloan gora dagoen mugarria ikusi, eta Artzain baserrirantz jarraitu genuen.

Artzain baserrira iristen ari ginela baserriaren ondoko mugarria ikusi genuen. Baserriaren beste aldean ere badago bat, baina hura arratsalderako utzi genuen.

Ordurako zerbeza hitza dexentetan entzun nuen taldean. Ari ginen Elkanora iristen.

Bai iritsi ere. Oinetakoak kendu, arropa lehorra soinean jarri eta zerbezatxoa hartzera lasai-lasai. Giro zegoen terrazan.

Propaganda egitea ez dago ondo, baina bapo bazkaldu genuen. Denbora, jakina, azkar joaten da horrelakoetan ere, eta beraz, nahi baino lehenago beherako bidea hartu genuen. Berriro Artzain baserrira joan, hango bigarren mugarria ikusi eta bidean pixka bat aurrerago dagoen mugarrian argazki hauxe atera zuen norbaitek.

Aurrerago beste mugarri bat ikusi, eta Meaga auzoa baino pixka bat lehenago, errepidera jaitsi ginen. Errepideak behera gindoazela, auto batek baino gehiagok bozina jo zigun. Boy scoutak ginela pentsatuko zuten.

Enpresa zahar baten parean, beherantz hartu genuen, autobiderantz. Leku batean bidea zikin samarra zegoen, eta aurretik zihoazenek gora jo zuten behera jarraitu beharrean. Buelta hartu eta bide onetik jarraitu genuen.

Autobidearen azpitik pasatu eta trenbidearen gaineko zubi txiki batetik pasatu ginen. Esango nuek ez dela jende asko pasatzen hortik urte osoan zehar, ia erabat ixten da eta.

Beti obretan dagoen baserria edo txaleta edo dena delakoa pasatu eta beste gune zingiratsu batean sartu ginen. Ez dakit zer izen duen. Larregi da horretan aditua.

Lokatzaz, uraz eta txarrantxaz gain, mugarriren bat ere aurkitu genuen.

Handik gora aldapa gogorra berriro ere. Lehenengo aldapa gainditu, eta Artia baserrira iritsi baino lehen, basoan sartu, eskuineko aldera, eta bigarren aldapa gogorra. Han igarri zen Klaudio egon zela basoko bidexka pixka bat garbitzen. Askoz ere okerrago aurkitu izan dugu.

Eta iritsi ginen azkenean gainera. Argazkia atera genuen betiko lekuan. Nekatuta baina barrez-barrez.

Eta beherantz beste behin ere.

Paraje ederra itsasoari begira filosofatzeko.

Handik Artia baserrira, eta Artiatik Karakasera, errekazuloko mugarria bisitatu ondoren.

Karakasera hurbiltzen.

Eta Karakasetik behera.

Errepidera iritsi baino lehenago, pare bat mugarri bisitatu, eta Santiago hondartzako mugarria ikusita, gauza bat bakarrik falta zitzaigun: zerbezatxo bat hartu elkarrekin, eta nor bere etxera.

Hurrengo urtean ere egin beharko dugu, ezta?

Hil honen 13an, Eginora joan ginen Peloia, Lope (txabalilloa) eta hirurok. Goizeko sei terditan abiatu ginen, eta Eginora iritsi baino pixka bat lehenago, gogoratu nintzen Larregirekin joan nintzen batean, festak zirela eta gazte batzuk bazaudela gaupasa eginda.

Eta ahoa zabaldu banuen, zabaldu nuen. Eszenatoki bat zegoen, baso hutsak eta beteak bazterretan, eta hiru gazte gaupasa eginda.

-Joño! Ba garai hauxe izango huan!

Autoa utzi eta hormarantz abiatu ginen. Gure helburua Usoa eta Aztorea egitea zen, aspalditik geneukan begiz jota Peloiak eta biok. Lope, berriz, aspaldian ibili gabe, sinestuta zegoen bidea gogortxoa egingo zitzaiola.

Argazkia eskas samarra da (Eginotik zoomarekin aterata dago), baina irudiaren erdian dagoen lehen “triangelua” Usoa da, eta goian pixka bat ezkerrerago ikusten dena, Aztorea.

Hormara hurbiltzen ari ginela, ezustekoa.

-Joño! Letrero bat!

-Handia dek ba! Horrelako haitz piloa eta guri komeni zaigun tartean eskalatzea debekatuta!

-Irailera arte jai ziku!

-Goan ere Larregik burla egin behar ziguk: Huele a retirada, ezin izan nuen…

-Zer egingo diagu?

Berehala erabaki genuen Susi egingo genuela. Lehen ere kronika batean baino gehiago eman izan dut bide horren berri, eta gaur ez naiz asko luzatuko.

Bideak bi zati nabarmen ditu: lehenik lau luzeko tarte bat; ondoren, oinez egin beharreko zati txiki bat; eta azkenik, bi luzeko beste bat.

Peloiak lehen biak eta nik hurrengo biak egingo genituela erabaki genuen.

Lopek arnasa lasai hartu zuen, egin beharreko bidea ezaguna eta errazagoa zela bazekielako. Peloiak, berriz, eskalatzeko motxila berria, flamante-flamantea.

Lopek esaten zuen motxila horrek niretzat izan behar zuela, nire arnesarekin hobeto ematen duela Peloiarenarekin baino. Ez du arrazoirik falta mutilak.

Hasi zen Peloia eskalatzen, motxila flamantearekin.

Bukatu zuen luzea, eta iritsi ginen Lope eta biok ere bilgunera.

Bigarrenari ekin zion, ondoren. Bigarren bilgunetik abisua eman zigunean, ni abiatu nintzen lehenik, eta Lope pixka bat geroago. Hemen ni bigarren luzean.

Luzea amaitu baino lehen, argazki bat atera nion Peloiari.

Eta beste pare bat Loperi.

Gorabehera handirik gabe bukatu genituen lehen lau luzeak.

Tartean artxiperreak sartzeko ikastaro txiki bat ere eman nien. Aztorean beharko genituelakoan eraman nituen, eta arnesean apaingarri ederrak izateaz gain, erabilera ere badutela erakutsi nahi nien.

Fisureroak luzearen hasieran sartzen direnean, nahiko normala izaten da sokaren mugimenduekin ateratzea. Argazkian ikusten den fisureroaren gainean beste bat jarri nuen, eta hura atera egin zuen sokaren mugimenduak. Ordurako, ordea, parabolten bat txapatuta neukan gorago, eta beraz, ez zegoen arriskurik.

Bagindoazen gora, poliki-poliki.

Peloia gustura.

Bukatu genuen, traste guztiak jaso eta behera.

-Aber zer daon Eginon, festak dituk eta.

Txosna bat behintzat bazegoen, garaje baten barruan.

-Gaur zerbeza bat hartu behar diagu Eginon! Lehenengo aldia izango dek.

Hartu genuen zerbeza eta luntxera ere gonbidatu gintuzten. Hantxe egon ginen gustura bertakoekin berriketan, eta zerbait jan eta edaten.

Aupa, Egino! Ez zarete makalak.

Hurrengo urtean kanpin eta guzti joan beharko dugu.

Gortu!